Kinh Tế Học là gì?
Kinh tế học thường được mọi người nói là một môn khoa học khô khan hoặc “dễ gây buồn ngủ”. Trong trường học, môn kinh tế thường được dạy chủ yếu tập trung dựa trên các biểu đồ cung và cầu hoặc các công thức toán học phức tạp. Khi nhắc tới môn kinh tế học hoặc “nền kinh tế”, chúng ta sẽ nghĩ ngay tới tiền bạc, hàng hoá, dịch vụ hoặc có khi là các chính sách. Mặc dù đây là những khía cạnh của một nền kinh tế, nhưng để kinh tế có phát triển hay không thì cốt lõi vẫn nằm ở hành động của con người.
Nền kinh tế phụ thuộc vào những lựa chọn và hành động của mỗi cá nhân. Điều đó là do những mong muốn, nhu cầu và năng lực của mỗi người. Và đó là chính là cách mà chúng ta trao đổi với nhau để tạo nên lợi ích và xây dựng xã hội xung quanh chúng ta.
Lấy ví dụ, nếu một người bị mắc kẹt trên một hòn đảo hoang vu thì sẽ ra sao.
Hãy gọi anh ta là Bob, ưu tiên hàng đầu cũng như là điều bắt buộc – đó là phải sinh tồn. Anh ta cần nước, thức ăn và chỗ ở. Trước mắt, hãy xem Bob có những tài nguyên gì nè; đó là dừa hoặc các loại trái khác có thể được tìm thấy để làm thức ăn. Tuy nhiên, có một thứ khá quan trọng, đó chính là thời gian của anh ta. Anh ta phải sử dụng thời gian sao cho hợp lý nhứt để đảm bảo sự sống còn cho mình. Vậy Bob sẽ làm gì tiếp theo, anh ta sẽ tập trung tìm nguồn nước hay dành một vài giờ đầu để xây một nơi ở? Ngây bây giờ, Bob đang đứng trước giữa hai quyết định, làm thế nào để cân bằng chúng.
Bob có lẽ quyết định anh ta có thể tồn tại trong 3 ngày mà không cần nước, thay vào đó anh ta tập trung xây một chỗ ở cho buổi tối. Trong trường hợp này, nếu là một người khác, thì người đó sẽ không chọn theo cách của Bob, nhưng Bob đã quyết định theo chính những nhận định của riêng mình.
Cũng có thể nói quyết định của Bob là không hợp lý. Vì rủi ro và nguy hiểm luôn rình rập xung quanh chúng ta. Dường như Bob đã dành đủ thời gian để xây xong một chỗ ở nhưng anh đã không dành đủ thời gian để tìm kiếm nguồn nước, vì vậy bây giờ anh ta rất cần nó. Do đó, quyết định của Bob sẽ ảnh hưởng tới từng ngày anh ta ở trên hòn đảo. Trong hoàn cảnh này, những gì Bob có được chính là thước đo khoảng thời gian mà anh ta có khả năng sống được sau khi thực hiện những quyết định đó. Anh ta có thể sẽ chết chỉ với một mất mát nhỏ.
Hãy lưu ý là Bob không có đồng xu cắc bạc nào trong người, anh ta chỉ đưa ra quyết định một cách hợp lý – chỉ là những lựa chọn đơn giản mà Bob phải đối mặt với một tương lai vô định.
May mắn thay, hầu hết các quyết định về kinh tế của chúng ta đều không mấy ảnh hưởng tới vấn đề sống còn, mà tất cả chúng ta đều lập đi lập lại những quyết định đơn giản đó hàng ngày. Tất cả các quyết định này đều có giá trị và lợi ích mà cá nhân chúng ta phải cân nhắc kỹ lưỡng và đương nhiên, điều này là hoàn toàn đúng với bất kỳ người nào trên thế giới cũng như ở trên một hòn đảo hoang vu.
Kinh tế học sẽ không cho biết bất kỳ điều gì mà cá nhân chúng ta nên làm.
Thay vào đó, kinh tế học sẽ cho bạn hiểu về giá trị của quyền quyết định, hiểu về cái cách bạn tạo ra những giá trị thông qua những đáp ứng mong muốn của bạn và những người khác, cá nhân chúng ta sẽ đóng vai trò như thế nào để đóng góp cho sự phát triển hay sụp đổ của nền văn minh nhân loại.
