Cách Anh Quốc Kết Thúc Chế Độ Nô lệ trong Hòa Bình

Hồi năm 2018, việc chánh phủ Anh thông báo đã trả hết khoản nợ được vay để bồi thường cho các chủ nô đã bãi bỏ chế độ nô lệ tiếp tục gây ra nhiều tranh cãi. Nhiều người bất bình vì chánh phủ Anh suy tính chuyện bồi thường cho các chủ nô thay vì các nô lệ. Dư luận phản ứng như thế cũng dễ hiểu, bởi người ta thường đem cái tiêu chuẩn đạo đức ở hiện tại để đánh giá các sự kiện lịch sử.

Nhưng nếu suy xét kỹ các sự kiện chánh trị-xã hội liên quan tới khoản vay, ta thấy rằng việc bồi thường cho các chủ đồn điền lại là giải pháp khả thi. Luật pháp và phong tục của Anh quốc đề cao việc bảo vệ quyền sở hữu, và tài sản được sở hữu ở đây là nô lệ. Dù tư tưởng thời nay khó có chấp nhận việc sở hữu một con người: Tuy nhiên, không phải thời nào cũng vậy. Tại các thuộc địa của Anh, các chủ đồn điền đã quyết liệt bảo vệ quyền sở hữu nô lệ và chiếm đoạt sức lao động của nô lệ.

Thắc mắc về quyền sở hữu tài sản vẫn còn gây ra tranh cãi, kể cả khi tài sản đó là con người. Giống như các khế ước xã hội ở Barbados, nơi những người lao động có khế ước da trắng được coi là tài sản và có thể được thừa kế. Các thuộc địa của Anh ở Tây Ấn đề cao quyền tự trị và thường hay phản đối sự can dự của Anh vào các vấn đề Tây Ấn.

Và kết quả là, khi xử lí các vấn đề về thuộc địa Tây Ấn, chính phủ Anh sẽ phải tính toán vô cùng cẩn trọng nếu không muốn đối mặt với sự phẫn nộ đến từ các nhà đầu tư Anh ở Tây Ấn. Các nghị sĩ Anh đã nói về nhiều mối bận tâm của các chủ đồn điền Tây Ấn, những người sẵn sàng giải thể hệ thống đồn điền mà không cần có một cuộc chiến nào. Chính trị sẽ là vô nghĩa nếu không có sự thỏa hiệp, thế nên để xóa bỏ chế độ nô lệ, chính phủ Anh không có lựa chọn nào khác ngoài đàm phán với các lực lượng ủng hộ chế độ nô lệ, những người coi việc bãi bỏ nô lệ là vi phạm quyền sở hữu tài sản.

Do tính ưu việt của quyền tài sản ở Anh, các nhà vận động hành lang ủng hộ chế độ nô lệ đã có được sự ủng hộ của những người khác, ngoài chủ đồn điền ra, bằng cách lý luận rằng việc bãi bỏ chế độ nô lệ mà không bồi thường cho chủ sở hữu tài sản sẽ làm xói mòn quyền bảo vệ đối với quyền tài sản. Các thông điệp của họ đã được lên các mặt báo, tạp chí và các tập sách nhỏ đặng chỉ trích những người theo chủ nghĩa bãi nô vì đã chần chừ trong việc bồi thường các chủ nô.

Tả dụ cho trường hợp đòi bồi thường, Kathleen Mary Butler cho các người chủ ủng hộ chế độ nô lệ Tây Ấn đã đe dọa các nghị sĩ trong việc cấp bồi thường:

Mối tranh cãi được quan tâm đó là việc chánh phủ Anh đã dung túng và khuyến khích việc giữ nô lệ… Trong vài trường hợp, the Quarterly Review chỉ ra rằng nhiều dự luật của Nghị viện đã khuyến khích các chủ nô lệ chi ra một số tiền lớn để mua đất và nô lệ. Để từ chối khoản bồi thường của họ, the Review tin rằng nó đã hình thành một “sự vi phạm đức tin rõ ràng”

Nhiều chủ đồn điền ở Jamaica đã dốc hết tâm lực vũ khí hóa lời hùng biện về quyền sở hữu tài sản để đạt được phần bồi thường khi bãi bỏ nô lệ. Nhà báo Cấp tiến và nhà cải cách Augustin Hardin Beaumont, biên tập viên của Jamaica Courant đã chỉ trích chế độ nô lệ nhưng vẫn ủng hộ việc bồi thường cho các chủ nô, vì chế độ nô lệ đã được người Anh cho phép và do đó, việc bồi thường cho những người đóng thuế ở Tây Ấn là công bằng cho những người đóng thuế ở Anh. Trên khắp Tây Ấn, các chủ nô vẫn lặp lại quan điểm rằng việc bãi bỏ chế độ nô lệ mà không được bồi thường là bất công.

Những quan điểm này được biết đến rộng rãi tới nỗi các chủ nô lệ da đen sẽ không từ bỏ nô lệ của họ cho tới khi nhận được tiền bồi thường. Năm 1831, những người da màu tự do ở Giáo xứ Saint Ann, Jamaica, đã tổ chức một cuộc họp để chỉ ra các vấn đề của việc bãi bỏ và ảnh hưởng của nó đối với quyền tài sản. Chủ tọa cuộc họp là Benjamin Scott Moncrieff, một quan chức nổi tiếng sở hữu bốn trăm nô lệ và ba điền trang, và làm luật sư cho các tài sản khác.

Kathleen Mary Butler cho biết rằng cộng đồng này nhất trí coi việc bồi thường như một công cụ để bảo vệ quyền tài sản của họ:

Những người tham dự đã phản đối gay gắt những bình luận mà Stephen Lushington, người theo chủ nghĩa bãi nô người Anh, đã cáo buộc rằng ở Jamaica, những người da màu tự do đã ủy quyền cho ông ta giải phóng nô lệ của họ. Các thành viên đã dứt khoát từ chối việc đưa ra bất kỳ ủy quyền nào như vậy và nhấn mạnh quyết tâm bảo vệ tài sản của họ và chỉ giao nộp nó “để được các khoản bồi thường đầy đủ và phong phú nhất”.

Thực ra, các nghị quyết của họ đã được đăng lên mặt báo của Jamaica và gởi tới các cơ sở buôn bán nô lệ ở Anh. Các bản ghi nhận trước đây đã chỉ ra rằng bồi thường là một chiến lược sáng tạo để xoa dịu những người chủ nô không chịu nhượng địa cho những người theo chủ nghĩa bãi nô. Nếu không có bồi thường, việc bãi bỏ nô lệ sẽ bị trì hoãn và người da đen sẽ tiếp tục khổ sở. Một số người thấy là nên bồi thường cho người nô lệ, nhưng phương án bồi thường cho các chủ đồn điền là cách trao đổi hay nhứt là môi trường chánh trị lúc bấy giờ có thể đáp ứng được.

Nhưng, mặc kệ quyết định nầy có ý nghĩa gì đi chăng nữa, nhiều người vẫn cho rằng nước Anh nợ người da đen một lời xin lỗi. Có điều, người Anh đã chuộc lỗi từ nhiều năm về trước. Nước Anh vào năm 1846 có thiết lập một cái Đạo luật gọi là Aberdeen, đạo luật này đã chặn các tàu của Brazil bị tình nghi buôn bán người châu Phi và truy tố những kẻ buôn bán nô lệ tại các tòa án đô đốc Anh. Các nhà sử học khẳng định rằng chỉ riêng việc duy trì Hải đội Châu Phi đã phải tốn tới 6,8 triệu USD và sinh mạng của 5 nghìn thủy thủ và sĩ quan, những người đã chết chủ yếu vì bệnh sốt rét, tất cả đều nhằm mục đích trấn áp nạn buôn bán nô lệ.

Chi phí cung ứng nguồn lực cho Chiến đoàn châu Phi cũng lớn hơn giá trị thương mại mà Anh đã trao đổi với lục địa này. Việc trấn áp hoạt động buôn bán nô lệ trên toàn cầu đã gây ra nhiều tổn thất cho người Anh, và ít người đánh giá cao động thái chính trị táo bạo này dù nó đã gây tổn thất cho những người đóng thuế ở Anh. Thật vậy, khá là trớ trêu khi nước Anh được dạy bảo về cách chuộc tội vì đã buôn nô lệ, trong khi các đối tác của họ ở Trung Đông và châu Phi đã bị họ ép phải xóa bỏ chế độ nô lệ do chỉ thị của phương Tây. So với các nước khác, Anh là một ngôi sao sáng về đạo đức và cần được ca ngợi vì đã có lập trường cứng rắn khi những nước khác chẳng nói gì về chế độ nô lệ.

Nguồn: https://mises.org/wire/compensating-slave-owners-great-britain-negotiated-peaceful-end-slavery